Blog
Wat is een ingebrekestelling?
De wet definieert de ingebrekestelling als “een schriftelijke aanmaning waarbij hem [LB: de schuldenaar] een redelijke termijn voor de nakoming wordt gesteld” (artikel 6:82 BW).
Een ingebrekestelling is in feite een formele waarschuwing aan de schuldenaar, dat is degene die iets jegens jou verplicht is. De ingebrekestelling heeft ten doel om de schuldenaar nog een laatste termijn voor nakoming te geven en daarbij te bepalen tot wanneer die nakoming nog mogelijk is. Het is een schriftelijk document waarin de schuldeiser de schuldenaar aangeeft dat deze laatste zijn afspraken niet is nagekomen, dat dit wordt verwacht en wel binnen een bepaalde termijn.
Komt de schuldenaar binnen de in de ingebrekestelling gestelde termijn niet alsnog na, dan verkeert de schuldenaar na het verstrijken van de termijn in verzuim. Pas op dat moment, kunnen nadere juridische maatregelen worden genomen.
Wanneer (en wanneer niet) is een ingebrekestelling nodig?
Verzuim is veelal een vereiste om nadere juridische stappen te kunnen nemen. Pas in het geval een schuldenaar in verzuim is, is een schuldeiser schadevergoeding wegens een tekortkoming in de nakoming verschuldigd (artikel 6:74 lid 2 BW). Ook ontbinding van een overeenkomst is pas mogelijk als de schuldenaar in verzuim is (artikel 6:265 BW).
Er zijn ook gevallen waarin een ingebrekestelling niet nodig is voor het intreden van verzuim. Die gevallen zijn niet-limitatief opgesomd in de wet. Het eerste geval is bij het verstrijken van een voor voldoening bepaalde termijn, zonder dat de verbintenis is nagekomen (artikel 6:83 sub a BW). Een voorbeeld hiervan is een factuur die ‘binnen 30 dagen na heden’ betaald dient te worden. Verstrijkt die termijn? Dan is de schuldenaar in verzuim. Voorts treedt verzuim zonder ingebrekestelling in, indien een verbintenis uit onrechtmatige daad of die strekt tot schadevergoeding niet direct wordt nagekomen (artikel 6:83 sub b BW). Het laatste geval is wanneer de schuldeiser uit een mededeling van de schuldenaar moet afleiden dat deze in de nakoming van de verbintenis zal tekortschieten (artikel 6:83 sub c BW). Bijvoorbeeld wanneer jouw schuldenaar al aangeeft dat hij het beloofde product niet zal leveren.
Wat zijn de vereisten van een ingebrekestelling?
Een ingebrekestelling dient aan een aantal vereisten te voldoen. Zo niet, dan is er geen sprake van een ingebrekestelling en treedt geen verzuim in. De verschillende vereisten zijn (1) een schriftelijke aanmaning, met daarin opgenomen (2) een termijnstelling en (3) een aansprakelijkheidsstelling.
Schriftelijke aanmaning
Onderdeel van de ingebrekestelling is de schriftelijke aanmaning (ook wel: sommatie of aanzegging). De schuldeiser dient de schuldenaar in de ingebrekestelling een duidelijke eis te stellen om een bepaalde verbintenis alsnog na te komen, bij gebreke waarvan de schuldeiser in verzuim of aansprakelijk zal zijn. Vriendelijke aansporing of gesprekken over nakoming, leveren geen ingebrekestelling op. In de aanmaning dient duidelijk te zijn opgenomen wat wordt gevorderd en op grond waarvan.
De aanmaning moet schriftelijk zijn. Dat betekent dat de ingebrekestelling ook per e-mail verstuurd mag worden (ECLI:NL:GHSHE:2017:5508). Let er wel op dat de schuldeiser moet bewijzen dat de ingebrekestelling daadwerkelijk is ontvangen door de schuldenaar. U doet er dus goed aan om een e-mail of brief aangetekend te verzenden.
Termijnstelling
Zoals gezegd, dient de ingebrekestelling een redelijke termijn te bevatten. Binnen die termijn kan de schuldenaar alsnog nakomen. Wat nu precies een redelijke termijn is, hangt af van de omstandigheden. Relevante omstandigheden zijn bijvoorbeeld de eerdere termijnen in sommaties of de tijd die de schuldenaar heeft gehad om zich voor te bereiden (ECLI:NL:HR:2019:1581) . De termijn moet voorts duidelijk zijn. ‘Zo spoedig mogelijk’ is dat doorgaans niet (zie bijvoorbeeld: ECLI:NL:GHSHE:2007:BA6932).
Aansprakelijkstelling
In de ingebrekestelling dient te worden opgenomen dat de schuldeiser de schuldenaar bij gebreke van nakoming binnen de gestelde termijn uitdrukkelijk voor de vertraging aansprakelijk stelt.
Conclusie en aanbeveling
Een ingebrekestelling is vaak een belangrijke stap in het verhalen van schade, het ontbinden van een overeenkomst, of simpelweg nakoming daarvan vragen. Zonder ingebrekestelling is dat vaak niet mogelijk.
In de praktijk zien we vaak dat een (poging tot een) ingebrekestelling wel verstuurd wordt, maar deze niet aan de vereisten voldoet. Hetgeen vaak fout gaat, is het vereiste van de redelijke termijn. Door een te korte of onduidelijke termijn op te nemen, geldt de aanmaning doorgaans niet als ingebrekestelling met alle gevolgen van dien. Let er dus op dat u bij het versturen van een ingebrekestelling aan alle vereisten voldoet. Twijfelt u? Wij controleren uw brief graag.
