Blog
Op 21 september jl. deed de rechtbank Amsterdam uitspraak in een kort geding procedure dat was aangespannen door Privacy First, een organisatie die zich (kort gezegd) inzet voor het behoud van vrijheid in de persoonlijke levenssfeer. De organisatie stelde zich in deze procedure op het standpunt dat het systeem van het kentekenparkeren (het invoeren van het kenteken om parkeerbelasting te voldoen) in strijd is met het recht op privacy. De voorzieningenrechter van de rechtbank Amsterdam oordeelde echter dat er geen sprake is van een schending van de privacy. Ook het elektronisch betalen maakt geen inbreuk op het recht op privacy (ECLI:NL:RBAMS:2016:5976).
Terug naar het muntgeld en een systeem met parkeertickets! Dat is althans het advies van juristen en advocaten die zich bezighouden met vraagstukken rondom privacy. Laat ik in het kader van deze opmerkingen de nadelen van een dergelijk (oud) systeem uiteenzetten.
Bij het gebruik van parkeertickets werpt de parkeerder kleingeld (betaling via chipknip of pinbetaling is vaak ook mogelijk) in een nabij gelegen parkeerautomaat, waarna deze automaat een parkeerticket print. Dit ticket dient, conform de instructie op de achterzijde van het ticket, zichtbaar achter de ruit van de auto te worden geplaatst als bewijs dat is voldaan aan de belastingplicht. De gemeentelijke parkeercontroleurs voeren vervolgens de controle uit. Van hen wordt verwacht dat zij parkeerterreinen afstruinen op zoek naar een parkeerticket achter de voorruit van de geparkeerde auto. Als er geen ticket wordt aangetroffen, of als de parkeertijd op het ticket is verstreken, schrijft de controleur een naheffing uit en plaatst deze onder de ruitenwisser.
Met regelmaat komt het voor dat de parkeercontroleur en de parkeerder elkaar treffen als de parkeercontroleur zijn controle aan het uitvoeren is. Dit duurt namelijk enige tijd, waardoor de kans op een treffen met de parkeerder aanzienlijk is. De parkeerder gaat dan vaak verhaal halen bij de controleur, met alle discussies (en menig straattheater) van dien. Wat dan volgt is een bezwaar- en beroepsprocedure. In deze procedures komen de klassiekers om de hoek kijken:
-mijn parkeerticket was op de grond gevallen;
-de parkeerautomaat was stuk;
-ik ben slecht ter been;
-ik moest alleen even iets ophalen;
-vroeger moest je niet betalen in deze straat.
De vaak wisselende rechtspraak maakt dat gemeenten nogal wat inkomsten mislopen, waardoor parkeercontroleurs onder druk komen te staan. Er ontstaat onder de controleurs een wedstrijd om zoveel mogelijk naheffingen uit te schrijven. Parkeercontroleurs staan dan vakkundig te posten op parkeerterreinen om te zien welke parkeerders niet betalen, om vervolgens toe te slaan. Maar ook de parkeerder is slimmer geworden.
Als een naheffing is uitgeschreven, scharrelt hij een parkeerticket van de grond of vraagt hij een ticket van een medeparkeerder. In sommige steden is het op grote parkeerterreinen zelfs gebruikelijk dat daklozen parkeertickets verkopen.
In bezwaar- en beroepsprocedures komen de parkeerders dan alsnog met een bonnetje op de proppen. Gemeenten hebben dit weten te tackelen door gebruik te maken van camera’s. Er worden foto’s gemaakt van het voertuig, van het dashboard en van de stoelen om aan te tonen dat er echt geen bonnetje aanwezig was in de auto. Ook bij dit parkeerregime valt dus wat te zeggen over de privacy van de parkeerder. Er wordt in zijn auto gekeken en zijn kenteken wordt gefotografeerd. Uit jurisprudentie blijkt in ieder geval dat een overgelegd parkeerticket onvoldoende is om aan te tonen dat de parkeerbelasting is voldaan (ECLI:NL:RBSHE:2012:BV7392).
Met de huidige scanauto’s is het werk voor de gemeenten een stuk makkelijker geworden. Er moet geen leger aan parkeercontroleurs de straat op en er ontstaan geen discussies meer over de vraag of het parkeerticket nu wel of niet achter de voorruit lag ten tijde van de controle. De controle kan snel, efficiënt en nauwkeurig plaatsvinden. Daarbij dient de privacy van parkeerders gewaarborgd te zijn.
Begin dit jaar oordeelde de Hoge Raad reeds dat parkeerders bij het parkeren niet verplicht zijn om het kenteken in te voeren ECLI:NL:HR:2016:316. Op veel (o.a. Amsterdamse) parkeerautomaten staat echter nog steeds dat het verplicht is om het kenteken in te voeren. Met de huidige digitale mogelijkheden moet het mogelijk zijn om met de bezwaren van de parkeerders rekening te houden. Gezien vanuit het bovenstaande, ligt de invoering van een systeem met ‘ouderwetse’ parkeertickets niet voor de hand.