Nieuwsbrief voor overheden
De saunaclub in Roermond, waarover ik eerder schreef, dagvaardde de burgemeester en vorderde de feitelijke uitvoering van de sluiting op grond van artikel 13b Opiumwet te staken. De club had niet de burgemeester, maar de gemeente moeten dagvaarden en is niet ontvankelijk.
In de uitspraak van de rechtbank Limburg van 22 februari 2019 geeft de rechtbank een lesje privaatrecht. De rechtbank legt uit dat, gelet op artikel 1:1 lid 1 BW en 2:5 BW, alleen publiekrechtelijke rechtspersonen dragers van rechten en plichten zijn en niet de tot hen behorende bestuursorganen, zoals de burgemeester. Alleen de rechtspersoon waarvan het bestuursorgaan onderdeel uitmaakt is in het privaatrecht bevoegd om als formele procespartij op te treden.
Recent heeft de Amsterdamse rechtbank vergelijkbaar overwogen in een zaak van een Amsterdammer die voor de rechtbank eiste dat de burgemeester op zou treden tegen de ‘Amsterdamse fietsjungle’ (ECLI:NL:RBAMS:2018:1537).
Eén van de uitzonderingen die de Hoge Raad op het hiervoor genoemde uitgangspunt heeft geformuleerd (ECLI:NL:HR:1983:AG4696, AB 1984, 254) is de situatie waarin de wet aan een orgaan, niet zijnde een natuurlijk persoon of rechtspersoon, procesbevoegdheid verleent.
De saunaclub heeft betoogd dat er sprake is van deze uitzondering, omdat artikel 13b Opiumwet procesbevoegdheid aan de burgemeester geeft. De rechtbank heeft overwogen dat artikel 13b Opiumwet de burgemeester weliswaar de bevoegdheid geeft om een last onder bestuursdwang op te leggen, maar dat uit de jurisprudentie volgt dat het voor het aannemen van procesbevoegdheid onvoldoende is dat een wettelijke bepaling aan een orgaan de bevoegdheid toekent om bepaalde rechtshandelingen te verrichten. Artikel 171 van de Gemeentewet geeft de burgemeester de bevoegdheid om de gemeente in en buiten rechte te vertegenwoordigen, maar op grond van dat artikel kan de burgemeester niet zelfstandig als eiser of gedaagde in een burgerlijk geding optreden.
Rb Limburg 22 februari 2019, www.rechtspraak.nl: ECLI:NL:RBLIM:2019:1672
Door Ad Schreijenberg
"