Blog
In procedures speelt de hoedanigheid van een procespartij een grote rol. In erfrechtprocedures gaat het op dat vlak vaak mis. In het erfrecht kan een partij namelijk (veel) verschillende bijzondere hoedanigheden hebben, al dan niet naast elkaar. Bijvoorbeeld erfgenaam, legitimaris, legataris, executeur, vereffenaar, deelgenoot, bewindvoerder en afwikkelingsbewindvoerder. Een recente uitspraak van 17 januari jl. laat zien wat het gevolg kan zijn van het niet duidelijk formuleren van de hoedanigheid van een procespartij.
In een (kort geding) uitspraak van de rechtbank Limburg verklaarde de rechtbank de eisende partij niet-ontvankelijk in haar vordering. Het was voor de rechtbank niet duidelijk of de vordering werd ingesteld door een erfgenaam of door de executeur. Door de eisende partij werd in de dagvaarding een vordering ingesteld namens de nalatenschap van erflater (in hoedanigheid van executeur) terwijl zij tijdens de mondelinge behandeling stelde rechtsopvolger te zijn van erflater (in hoedanigheid van erfgenaam). In het geval van executele is alléén de executeur (dus met uitsluiting van de erfgenamen die hij/zij vertegenwoordigt) bevoegd om te procederen namens de erfgenamen gezamenlijk. De voorzieningenrechter verklaarde de eisende partij in de hier besproken kwestie derhalve terecht niet ontvankelijk in haar vordering. Opmerkelijk is overigens dat beide partijen werden bijgestaan door een advocaat.
In de bovengenoemde zaak had de eisende partij de nalatenschap niet (beneficiair)aanvaard of verworpen. Had de eisende partij de nalatenschap beneficiair aanvaard, dan kwam, behoudens een door de executeur afgegeven ruimschootsverklaring, de executele van rechtswege tot een einde. De taak van de executeur (de eisende partij) zou dan zijn geëindigd waarmee zij tevens haar hoedanigheid als executeur zou verliezen. Wanneer een of meer erfgenamen de nalatenschap beneficiair hebben aanvaard worden - in beginsel - de erfgenamen gezamenlijk vereffenaars (en moet ook in die hoedanigheid worden opgetreden). Een vereffenaar vertegenwoordigt de erfgenamen in en buiten rechte (maar mag, onder omstandigheden, ook namens de overige vereffenaars optreden).Een legitimaris / schuldeiser zal de vereffenaar dan ook in die hoedanigheid moeten dagvaarden, niet in de hoedanigheid van erfgenaam. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld wanneer een betrokken partij / erfgenaam niet handelingsbekwaam is en deze wordt vertegenwoordigd door een bewindvoerder, de bewindvoerder dient dan in die hoedanigheid te worden opgeroepen in een procedure.
Vindplaats: ECLI:NL:RBLIM:2019:390