Blog
In het eerste blog van de blogreeks over veiligheid op de werkvloer zijn we ingegaan op de verschillende vormen van veiligheid. In dit tweede blog leggen wij uit waar bedrijven aan moeten denken bij het opstellen van een goede RI&E met het oog op het voorkomen dan wel beperken van arbeidsongevallen.
Belangrijke elementen van een RI&E
Een effectieve RI&E moet verschillende belangrijke elementen bevatten:
• Risicoanalyse: identificatie van alle mogelijke risico's op de werkplek.
• Evaluatie: beoordeling van de geïdentificeerde risico's en hun impact op de gezondheid en veiligheid.
• Plan van Aanpak: dit document beschrijft welke maatregelen binnen welke termijn door wie genomen moeten worden om de risico's te beperken.
Gedetailleerdheid van de RI&E
De gedetailleerdheid van een RI&E moet afgestemd zijn op de aard en omvang van de organisatie. Voor kleinere bedrijven kan een minder uitgebreide RI&E volstaan, maar grotere organisaties hebben behoefte aan meer gedetailleerde analyses. De rechtbank heeft in verschillende uitspraken benadrukt dat een generieke RI&E voor meerdere locaties vaak niet voldoet aan de wettelijke eisen, omdat specifieke risico's per locatie kunnen verschillen.
Dat de elementen van een RI&E specifiek zijn afgestemd op de werkzaamheden binnen de organisatie, werd recentelijk onderstreept door de rechtbank Overijssel op 8 augustus 2022 (ECLI:NL:RBOVE:2022:2301). De rechtbank oordeelde dat de RI&E niet specifiek genoeg was toegespitst op de risico's van het werken met een inpakmachine. De RI&E dateerde van december 2014 en was niet geactualiseerd na de aanschaf van de machine in 2017. Hierdoor ontbraken essentiële veiligheidsmaatregelen en een plan van aanpak, wat leidde tot een verhoogd risico op arbeidsongevallen. Deze uitspraak benadrukt het belang van een actuele en een op specifieke risico’s gerichte RI&E om de veiligheid op de werkvloer te waarborgen.
Risico's bij niet-naleving
Een gebrekkige (in de zin van onvolledige en/of onjuiste) RI&E kan ernstige gevolgen hebben voor een bedrijf:
- Civiele aansprakelijkheid: werkgevers kunnen aansprakelijk worden gesteld voor schade die werknemers lijden als blijkt dat zij niet hebben voldaan aan hun zorgplicht en de eis van goed werkgeverschap.
- Strafrechtelijke vervolging: bij ernstige arbeidsongevallen kan het Openbaar Ministerie besluiten tot strafrechtelijke vervolging als blijkt dat de RI&E ontbreekt of de RI&E tekortschiet.
- Bestuursrechtelijke sanctie: de Arbeidsinspectie kan een bestuurlijke boete opleggen voor het ontbreken van een RI&E of een onderdeel daarvan (zoals een plan van aanpak). In ernstige gevallen kan de Arbeidsinspectie besluiten tot stillegging van werkzaamheden als blijkt dat er onaanvaardbare risico's zijn die niet adequaat worden beheerst.
Conclusie
Het opstellen van een up-to-date RI&E is cruciaal voor elke werkgever. Het waarborgt niet alleen de veiligheid en gezondheid van werknemers, maar beperkt ook de risico’s van juridische aansprakelijkheid. Werkgevers moeten ervoor zorgen dat hun RI&E voldoet aan alle wettelijke vereisten en dat deze regelmatig wordt bijgewerkt, zodat deze actueel en effectief blijft. De recente rechtspraak benadrukt het belang van specifieke en gedetailleerde risicoanalyses die zijn afgestemd op de werkzaamheden binnen een bedrijf. Door dit serieus te nemen, kunnen werkgevers bijdragen aan een veilige werkomgeving en tegelijkertijd hun bedrijfsbelangen beschermen.
Meer informatie over veiligheid op de werkvloer kunt u hier vinden. Mocht u vragen hebben over de RI&E of hulp nodig hebben bij het opstellen hiervan, neemt u dan contact op met onze specialisten Kaoutar Azghay en Walla al Jaboury.