Blog
Het vaccineren van minderjarigen
In het Coronatijdperk is het onderwerp ‘vaccineren’ ontzettend actueel. Op dit moment is het voor kinderen vanaf 12 jaar mogelijk om zich te laten vaccineren tegen het Coronavirus. De Gezondheidsraad verwacht op zeer korte termijn een advies uit te kunnen brengen over het vaccineren van (gezonde) kinderen onder de 12 jaar. De meningen hierover zijn verdeeld, maar hoe zit het nu juridisch? Wie beslist nu eigenlijk of een kind gevaccineerd wordt?
Indien iemand besluit zich te laten vaccineren, wordt een medische behandelingsovereenkomst gesloten. Op deze overeenkomsten is de Wet op de Geneeskundige Behandeling van toepassing. In deze wet wordt een onderscheid gemaakt tussen kinderen jonger dan twaalf jaar, kinderen van twaalf tot en met zestien jaar en kinderen ouder dan zestien jaar. De mogelijkheid van de minderjarige om zelf te beslissen is per leeftijdscategorie verschillend. Ik licht dat nader toe.
Kinderen jonger dan twaalf
Een kind jonger dan twaalf jaar is volgens de wet wilsonbekwaam. Dit betekent dat het kind zelf geen medische behandelingsovereenkomst kan sluiten. Wie beslist er dan over de behandeling van het kind? Dat is (zijn) de wettelijk vertegenwoordiger(s), die belast is (zijn) met het gezag over het kind. Dit kan een ouder zijn of een voogd. Hoewel het kind juridisch gezien dus niet zelf mag beslissen over de vaccinatie, heeft het kind op grond van de wet wel recht op informatie over zijn behandeling (en dus ook over zijn vaccinatie).
Indien het kind twee wettelijk vertegenwoordigers heeft, kan het voorkomen dat zij het niet eens worden over de medische behandeling van het kind. Dit levert een probleem op, omdat een arts formeel pas mag overgaan tot niet-spoedeisende behandeling van het kind als hij de toestemming heeft gekregen van beide wettelijk vertegenwoordigers. De ouder of voogd die de behandeling wel wil laten uitvoeren, kan vervangende toestemming vragen aan de rechtbank om de behandeling toch te kunnen laten plaatsvinden.
Op dit moment is het niet mogelijk om kinderen jonger dan 12 jaar te laten vaccineren tegen Corona, met uitzondering van kinderen met een kwetsbare gezondheid. De minimumleeftijd voor een Coronavaccinatie is namelijk 12 jaar. Wellicht dat dit naar aanleiding van het advies van de Gezondheidsraad binnenkort verandert.
Kinderen van twaalf tot zestien jaar
Vanaf de twaalfjarige leeftijd krijgt het kind een instemmende positie. Zowel de wettelijk vertegenwoordiger(s) als het kind moet(en) met de behandeling instemmen. Als de minderjarige en diens wettelijk vertegenwoordiger(s) van mening verschillen over een behandeling, is de opvatting van de minderjarige leidend. De behandelend arts moet dan echter wel toetsen of het kind in staat is ‘een redelijke waardering te maken van zijn belangen ter zake’.
Kinderen van zestien jaar en ouder
Kinderen van zestien jaar en ouder kunnen in beginsel zelf een geneeskundige behandelingsovereenkomst sluiten. Hierop kan een uitzondering worden gemaakt indien vaststaat dat het kind niet wilsbekwaam is.
Tot slot
Heeft u vragen over kwesties die gerelateerd zijn aan het (ouderlijk) gezag over minderjarige kinderen of bijvoorbeeld over wilsbekwaamheid? Neem dan contact op met mr. E. (Esther) Poppe via 0118 – 65 60 60 of epoppe@avdw.nl. Zij helpt u graag verder op weg met deskundig advies.