Nieuwsbrief voor overheden
De gemeenschappelijke regeling ‘Nieuw Reijerwaard’ –GR- ontwikkelt een bedrijventerrein. Voorjaar 2021 laat Shell Nederland Verkoopmaatschappij weten geïnteresseerd te zijn in de kavel die bestemd is voor een truckparking met brandstofverkooppunt. Voorjaar 2022 publiceert de gemeenschappelijke regeling (GR) op haar website het voornemen om de kavel te verkopen aan MobilityHUB Dutch Fresh Port B.V. Motivering is dat MobilityHUB de enige serieuze gegadigde zou zijn. Deze gegadigde, bestaande uit een aantal partners, zou het doel hebben om in de sector ‘vers logistiek’ gezamenlijk synergie te creëren en samen te werken aan economische ontwikkeling, werkgelegenheid, onderwijs, innovatie, bereikbaarheid, leefbaarheid en duurzaamheid. De GR is tot dit oordeel gekomen op basis van een aantal door haar vastgestelde selectiecriteria, aldus de publicatie. Geen enkele andere partij dan MobilityHUB voldoet aan de selectiecriteria, aldus de publicatie. In de publicatie is gesteld dat indien men het met het voornemen niet eens is, dient men dit binnen uiterlijk 20 kalenderdagen kenbaar te maken, zo stelt de GR onder verwijzing naar het zogenaamde Didam-arrest (het arrest van de Hoge Raad d.d. 26 november 2021, ECLI:NL:HR:2021:1778). Shell maakt bezwaar en dit leidt uiteindelijk tot een kort geding.
GR stelt dat de selectiecriteria zijn ontwikkeld in de periode 2019-2021 en zijn gebaseerd op het provinciaal inpassingsplan en de eisen die worden gesteld op grond van diverse subsidieregeling, (interne) beleidsstukken en bestuurlijke afspraken. Dat die selectiecriteria omvangrijk zijn en de functies van een tankstation en truckparking ver overstijgen, valt op grond daarvan te verklaren. Al vanaf eind 2020 was de GR in gesprek met de bedrijven die deelnemen in het consortium ‘MobilityHUB’. In het voorjaar van 2021 heeft MobilityHUB gevraagd om een business case te mogen ontwikkelen en presenteren; de business case moet ergens in de periode tussen het voor- en najaar van 2021 gepresenteerd zijn. De onderhandelingen waren kennelijk toen al in een vergevorderd stadium. In het najaar van 2021 was GR al doende om de één-op-één verkoop aan MobilityHUB voor te bereiden.
De voorzieningenrechter Rotterdam overweegt dat GR objectieve, toetsbare en redelijke criteria dient op te stellen op basis waarvan een koper wordt geselecteerd. In dit geval is Shell voor een voldongen feit geplaatst. Op grond van de vastgesteld gang van zaken is aannemelijk dat er al een gewenste koper was voordat er concrete selectiecriteria waren opgesteld om een koper te selecteren. Gezien deze tijdsvolgorde heeft het er alle schijn van dat de selectiecriteria pas zijn opgesteld naar aanleiding van zowel het Didam-arrest als naar aanleiding van de vergevorderde besprekingen en dus zijn toegeschreven naar het plan/de bieding van MobilityHUB. Het tegendeel is in elk geval niet aannemelijk gemaakt. In het nadeel van de GR weegt dat niet is beslist op een openbaarheidsverzoek van relevante stukken en dat de wettelijke beslistermijnen niet in acht zijn genomen.
Shell verwijt de GR terecht dat zij niet heeft gereageerd op de getoonde interesse. Uit de correspondentie vanaf mei 2021 tot het voorjaar van 2022 heeft de GR bij Shell de verwachting gecreëerd en in stand gelaten, dat er een tender zou plaatsvinden. Dit, terwijl de GR tegelijkertijd één-op-één besprekingen voerde met MobilityHUB. Dit is in strijd met het gelijkheidsbeginsel.
Bovendien is het nog maar zeer de vraag of MobilityHUB voldoet aan de opgestelde selectiecriteria. Shell heeft daartegen volmondig gesteld dat zij wel voldoet aan de selectiecriteria, waarbij Shell bovendien beschikt over een uitgebreid netwerk aan partners met wie zij het project op korte termijn kan oppakken.
Dat betekent dat GR niet redelijkerwijs MobilityHUB als de enige serieuze gegadigde heeft kunnen aanmerken. Dat leidt ertoe dat het GR wordt verboden om de kavel te verkopen aan MobilityHUB. Bovendien rechtvaardigt, aldus de voorzieningenrechter, de onwillige houding van GR dat er een eenmalige dwangsom wordt verbeurd indien GR het verkoopverbod overtreedt.
Deze uitspraak illustreert dat overheden na het Didam-arrest op hun tellen moeten passen indien zij besluiten één-op-één tot verkoop over te gaan.
Rb Rotterdam 24 oktober 2022, www.rechtspraak.nl; ECLI:NL:RBROT:2022:9029
Door Rikkert Hoekstra
