Nieuwsbrief voor overheden
In deze procedure spreekt zorgverzekeraar ASR twee voormalige bestuurders van een zorginstelling succesvol aan voor het in rekening brengen van onrechtmatige declaraties voor (niet verleende) verpleging en persoonlijke verzorging aan een verzekerde. Het balletje kwam aan het rollen nadat de zorgverzekeraar een melding had gekregen van Zorgverzekeraars Nederland (ZN) over mogelijke fraude.
Procedure
Naar aanleiding van de melding van ZN en een vonnis van de voorzieningenrechter van de rechtbank Den Haag in een procedure tussen de zorginstelling en Zilveren Kruis (eveneens over declaratiefraude) heeft ASR een verkennend onderzoek op grond van de Regeling Zorgverzekering uitgevoerd, waarbij de door de zorginstelling gedeclareerde nota’s over de voorgaande jaren zijn geanalyseerd. Daarbij is opgevallen dat de zorginstelling zorg heeft gedeclareerd terwijl verzekerde vier weken op vakantie was. Verzekerde verklaarde bovendien dat hij vaak geen of minder zorg kreeg, vanwege personeelstekort bij de zorginstelling. De verzekeraar constateerde ook dat de zorginstelling die niet-verleende zorg in rekening heeft gebracht. De polisvoorwaarden van de verzekeraar eisen verder dat de zorg wordt geleverd door een verpleegkundige niveau 5. In het AGB-register (Algemeen GegevensBeheer) stond alleen één verpleegkundige niveau 4 ingeschreven.
Omkering van de bewijslast
Dat de zorginstelling op nog veel meer punten gefraudeerd heeft, kan de zorgverzekeraar niet bewijzen, omdat de zorgadministratie ontbreekt. De zorginstelling en de voormalige bestuurders komen daar niet mee weg. De zorginstelling is verplicht om mee te werken aan materiële controles en fraudeonderzoeken van de zorgverzekeraar. De voormalige bestuurders zijn daarin nalatig geweest. ASR is daarmee door toedoen van de zorginstelling in een onredelijk zware bewijspositie geraakt. De kantonrechter is van oordeel dat dit omkering van de bewijslast op grond van de eisen van redelijkheid en billijkheid rechtvaardigt. Omdat de gedaagden als vorige bestuurders van de zorginstelling worden aangemerkt, dienen zij te bewijzen op welke zorg, zoals omschreven in artikel 2.1 lid 3 van het Besluit zorgverzekering (Bzv), verzekerde redelijkerwijs was aangewezen en welke prestaties daadwerkelijk aan hem zijn geleverd. Omdat de voormalige bestuurders blijkbaar niet meer de beschikking hebben over de gevraagde gegevens, zal de kantonrechter hen niet toelaten tot het leveren van bewijs. Het wordt er daarom voor gehouden dat de declaraties van de zorginstelling voor aan verzekerde verleende prestaties ook op andere dan de hiervoor specifiek genoemde punten onjuist zijn. Daarmee heeft zij onrechtmatig jegens ASR gehandeld.
Persoonlijke aansprakelijkheid bestuurders
De zorginstelling is als gevolg van haar onrechtmatige handelen gehouden door ASR geleden schade te vergoeden. Omdat de zorginstelling is ontbonden wegens het ontbreken van bekende baten, kan zij echter geen verhaal meer bieden. De vraag die dan voorligt, is of de gedaagden als voormalige bestuurders van de zorginstelling persoonlijk aansprakelijk zijn voor deze schade. Volgens vaste rechtspraak (waaronder de uitspraak van de Hoge Raad van 8 december 2006, ECLI:NL:HR:2006:AZ0758) kan er, afhankelijk van de omstandigheden van het concrete geval, immers ook grond zijn voor aansprakelijkheid van degene die als bestuurder namens de rechtspersoon heeft gehandeld, dan wel heeft bewerkstelligd of toegelaten dat de rechtspersoon haar wettelijke of contractuele verplichtingen niet nakomt. Daarvoor is vereist dat die bestuurder daarvan persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt.
De kantonrechter is van oordeel dat, het handelen en nalaten van gedaagden als fungerend bestuurders van de zorginstelling zodanig onzorgvuldig is, dat hen persoonlijk van het onrechtmatige handelen van de zorginstelling jegens ASR een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Zij zijn daarom persoonlijk aansprakelijk voor de schade die ASR daardoor heeft geleden.
Rb Midden-Nederland 29 juli 2020, www.rechtspraak.nl: ECLI:NL:RBMNE:2020:2915
Door Rosalin Storm
"