Nieuwsbrief voor overheden
Het college van B&W van de gemeente Roerdalen heeft op 3 februari 2020 een last onder dwangsom opgelegd om een zonder omgevingsvergunning opgericht bouwwerk te verwijderen en verwijderd te houden.
In hoger beroep voert de overtreder aan dat het college niet voor een last onder dwangsom mocht kiezen, omdat het college wist dat hij die dwangsom niet zou kunnen betalen. Volgens hem heeft het college, omdat hij financieel onvermogend is, gekozen voor het opleggen van een last onder dwangsom en niet voor een last onder bestuursdwang omdat de kosten van bestuursdwang anders niet op hem zouden kunnen worden verhaald. Kostenverhaal mag volgens hem niet meewegen bij de keuze om geen last onder bestuursdwang op te leggen.
De Afdeling is hierover duidelijk:
“Het risico dat de kosten van een last onder bestuursdwang moeilijk kunnen worden verhaald op de overtreder mag meespelen bij de afweging om eerst met een last onder dwangsom te proberen de overtreding te beëindigen, mits niet op voorhand duidelijk is dat wegens gebrek aan financiële middelen niet aan de last onder dwangsom kan worden voldaan.”
Daartoe heeft de Afdeling overwogen dat er in de Algemene wet bestuursrecht (Awb) maar één beperking gesteld is aan de keuze tussen een last onder dwangsom en een last onder bestuursdwang. In artikel 5:32 lid 2 Awb is bepaald dat het bestuursorgaan niet voor een dwangsom mag kiezen als het belang van het betrokken voorschrift zich daartegen verzet. Het gaat dan bijvoorbeeld om situaties waarin het risico niet kan worden genomen dat de overtreder zich van een dwangsom niets aantrekt, omdat er bij het niet naleven van de last een onaanvaardbare of gevaarlijke situatie ontstaat.
Dat het college in dit geval wist dat de overtreder een Wajonguitkering kreeg, betekent volgens de Afdeling niet dat het college op voorhand duidelijk was dat hij vanwege gebrek aan financiële middelen niet aan de last onder dwangsom zou kunnen voldoen.
Het college mocht dus een last onder dwangsom opleggen en, pas toen dat geen effect had, een last onder bestuursdwang.
ABRvS 29 maart 2023, www.rechtspraak.nl: ECLI:NL:RVS:2023:1259
Door Ad Schreijenberg
