Blog
Wellicht heeft u het al gelezen. Vanaf 1 januari 2024 is het mogelijk een kind (dat op of na die datum geboren is) niet de achternaam van slechts één ouder te geven, maar van beide ouders, in een vrij te bepalen volgorde.
Volgens de memorie van toelichting tracht de wetgever met het invoeren van deze wet tegemoet te komen aan een toenemende vraag vanuit een deel van de samenleving naar meer keuze vrijheid in het naamrecht. Zo zegt de wetgever: ‘Het hebben van een naam is belangrijk, zowel voor mensen individueel als voor de samenleving. […] Een naam is nog steeds een belangrijk onderdeel van de identiteit van een persoon, zeker in het maatschappelijk leven. […] Een naam is ook een symbool van saamhorigheid en zegt iets over bijvoorbeeld tot welk familieverband een persoon behoort. Uit jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) komt naar voren dat ook het EHRM namen beschouwt als een middel van identificatie en binding met een bepaalde familie’.
Het is volgens de huidige wetgeving ook nog steeds mogelijk om een kind slechts één achternaam te geven. De wetgever heeft met een dubbele achternaam echter mogelijk willen maken om de verbondenheid met beide ouders tot uitdrukking te brengen.
Bij het lezen van het nieuwe wetsvoorstel, rees bij mij direct de vraag: ‘Wat nu als twee personen met een dubbele achternaam zelf een kind krijgen? Wat zijn voor dit kind de mogelijke achternamen?’
Uit de toelichting op de wet maak ik het volgende op.
Een ouder met de achternaam ‘De Vries’ en een ouder met de achternaam ‘Willems’ krijgen samen een kind. De ouders kunnen dan kiezen om hun kind de volgende achternamen te geven:
- De Vries;
- Willems;
- De Vries Willems;
- Willems De Vries.
Stel nu, de ouders hebben ervoor gekozen hun kind de achternaam ‘De Vries Willems’ te geven. Dit kind krijgt vervolgens een relatie met een persoon met de achternaam ‘Groen Van der Laan’. Samen krijgen deze twee personen een kind. De volgende achternamen voor hun kind zijn mogelijk:
- De Vries Willems;
- Groen Van der Laan;
- De Vries Groen;
- De Vries Van der Laan;
- Willems Groen;
- Willems Van der Laan;
- Groen De Vries;
- Groen Willems;
- Van der Laan De Vries;
- Van der Laan Willems;
Op dit moment is er al een groep mensen met een gecombineerde of meervoudige achternaam (bijvoorbeeld omdat zij in het buitenland zijn geboren en daar een dubbele achternaam hebben gekregen). Het uitgangspunt van de wetgever is dat deze namen hetzelfde worden behandeld als enkelvoudige achternamen. Dit was onder de oude wetgeving ook reeds het geval. Deze namen zijn in de loop van de geschiedenis namelijk een eenheid geworden en moeten ook in de toekomst nog steeds als zodanig worden beschouwd.
Een bijzondere situatie doet zich voor indien sprake is van adoptie. Sinds invoering van de nieuwe wet is het per 1 januari 2024 mogelijk voor adoptieouders om ter gelegenheid van de adoptie de keuze te maken dat het kind zijn/haar oorspronkelijke achternaam behoudt. Daarnaast is in de situatie van adoptie ook de mogelijkheid in het leven geroepen om te kiezen voor een gecombineerde achternaam. Ik geef een voorbeeld.
Stel dat een kind wordt geboren met de achternaam Mulder. Het kind wordt vervolgens geadopteerd door twee personen met de achternamen De Vries en Sanchez. De adoptieouders kunnen kiezen voor de volgende achternamen:
- Sanchez;
- De Vries;
- Mulder;
- De Vries Mulder;
- Mulder De Vries;
- De Vries Sanchez;
- Mulder Sanchez;
- Sanchez De Vries;
- Sanchez Mulder.
Tot slot is het belangrijk te onthouden dat een keuze die (adoptief)ouders voor hun eerste kind maken, ook geldt voor volgende (adoptie)kinderen.
In geval van adoptie kunnen adoptiefouders er nog wel voor kiezen de oorspronkelijke achternaam van het adoptiekind of een combinatie van de oorspronkelijke achternaam van het adoptiekind met de eerder gekozen achternaam van één van hen beide.
Heeft u vragen over kwesties die gerelateerd zijn aan het namenrecht, afstamming of een andere familierechtelijke kwestie? Neem dan contact op met mr. E. (Esther) Poppe via (0118) 65 60 60, epoppe@avdw.nl. Ik help u graag verder op weg met deskundig advies.
