Het beëindigen van een geregistreerd partnerschap

Wat is een geregistreerd partnerschap? 

Als u niet wilt trouwen, maar uw relatie toch officieel wilt maken dan kunt u kiezen voor een geregistreerd partnerschap. De wettelijke regels voor een huwelijk zijn bijna allemaal ook van toepassing op het geregistreerd partnerschap. 

Als geen partnerschapsvoorwaarden overeen worden gekomen, dan ontstaat bijvoorbeeld een (beperkte) gemeenschap van goederen, net zoals bij een huwelijk. 

Het belangrijkste verschil tussen een geregistreerd partnerschap en een huwelijk is de manier van uit elkaar gaan. Is er sprake van een huwelijk, dan kan alleen de rechter de echtscheiding uitspreken. Een geregistreerd partnerschap kan ook via een notaris of advocaat worden beëindigd. 

 Andere verschillen tussen het geregistreerd partnerschap en het huwelijk zijn dat partners elkaar bij een huwelijk het ‘ja-woord’ geven, dit is bij een geregistreerd partnerschap niet verplicht en bij een geregistreerd partnerschap is een scheiding van tafel en bed niet mogelijk. 

Geregistreerd partnerschap beëindigen zonder rechter

Het beëindigen van een geregistreerd partnerschap kan dus op twee manieren. Wanneer de partners geen minderjarige kinderen hebben dan kan het geregistreerd partnerschap zonder rechter worden beëindigd. De tussenkomst van een notaris of advocaat is wel vereist.

Bij het beëindigen van een geregistreerd partnerschap moeten namelijk afspraken worden opgesteld. Deze afspraken gaan bijvoorbeeld over de verdeling van bezittingen, de draagplicht van schulden, partneralimentatie, pensioenrechten en/of de fiscale gevolgen van de beëindiging. De gemaakte afspraken worden vastgelegd in een beëindigingsovereenkomst. 

Hoe de bezittingen en schulden verdeeld worden, hangt af van de manier waarop het geregistreerd partnerschap is aangegaan. Hiervoor zijn drie mogelijkheden.

1. Als het geregistreerd partnerschap vóór 1 januari 2018 zonder partnerschapsvoorwaarden is aangegaan, dan is er sprake van een gemeenschap van goederen. Alle bezittingen en schulden zijn dan van u samen. Dit geldt ook voor de bezittingen en schulden die vóór het geregistreerd partnerschap (of huwelijk) van u persoonlijk waren.
2. Als het geregistreerd partnerschap na 1 januari 2018 zonder partnerschapsvoorwaarden is aangegaan, dan is er sprake van een beperkte gemeenschap van goederen. Een beperkte gemeenschap van goederen betekent dat persoonlijke bezittingen en schulden die u vóór het geregistreerd partnerschap (of huwelijk) had, niet in de gemeenschap vallen en bezittingen en schulden die u na het geregistreerd partnerschap (of huwelijk) krijgt, van u samen zijn. Schenkingen of erfenissen die u ontvangt voor en tijdens het huwelijk vallen ook niet in de gemeenschap.
3. Als het geregistreerd partnerschap onder partnerschapsvoorwaarden is aangegaan dan zijn de afspraken uit deze voorwaarden van toepassing.

Nadat de afspraken zijn vastgelegd in de overeenkomst en de partners deze overeenkomst hebben ondertekend, moeten de partners nog een tweede document ondertekenen. De notaris of advocaat zal een ‘verklaring houdende beëindiging geregistreerd partnerschap’ opstellen. In deze verklaring staat dat het geregistreerd partnerschap duurzaam is ontwricht en de partners het geregistreerd partnerschap willen beëindigen. Deze verklaring wordt niet alleen door de partners, maar ook door de betrokken notaris of advocaat ondertekend. 

Zowel de beëindigingsovereenkomst als de verklaring zullen vervolgens door de notaris of advocaat worden gestuurd naar de burgerlijke stand van de gemeente waar het geregistreerd partnerschap is aangegaan. Zodra de ambtenaar van de burgerlijke stand de verklaring heeft ingeschreven in de daartoe bestemde registers van de burgerlijke stand is het geregistreerd partnerschap beëindigd. 

Geregistreerd partnerschap beëindigen via de rechter

Als de partners samen minderjarige kinderen hebben en/of onderling geen afspraken kunnen maken over de beëindiging van het geregistreerd partnerschap dan dient het geregistreerd partnerschap via de rechter te worden beëindigd. Deze procedure bij de rechtbank is hetzelfde als een echtscheidingsprocedure.

Dit betekent dat de partners een ouderschapsplan moeten opstellen als zij samen minderjarige kinderen hebben. Daarnaast kunnen de partners verzoeken indienen, bijvoorbeeld ten aanzien van de verdeling van de partnerschapsgemeenschap en partneralimentatie. 

De rechter zal -indien nodig- een zitting laten plaatsvinden en vervolgens uitspraak doen. In de uitspraak zal de rechter het geregistreerd partnerschap ontbinden. De beëindiging is pas definitief zodra de uitspraak van de rechter is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. De inschrijving moet worden gedaan door de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar het geregistreerd partnerschap is aangegaan.

Tot slot

Wij kunnen u en uw partner helpen bij het beëindigen van het geregistreerd partnerschap zonder tussenkomst van de rechter. Wij kunnen u ook bijstaan in een procedure bij de rechtbank tot beëindiging van het geregistreerd partnerschap. 

Heeft u vragen over het geregistreerd partnerschap, de beëindiging hiervan of heeft u andere familierechtelijke vraag? Neem dan contact op met mr. F.C. (Femke) Hoogeveen (fhoogeveen@avdw.nl) of mr. E. (Esther) Poppe (epoppe@avdw.nl). Wij helpen u graag verder.