Het Europese huwelijksvermogensrecht

Stel: u bent in de zomer van het jaar 2019 getrouwd in Spanje. Een jaar na het huwelijk koopt u een woning in Nederland en verhuist u naar Nederland. Toen u trouwde had u de Spaanse nationaliteit en uw echtgenoot de Nederlandse nationaliteit. Vanaf een bepaald moment loopt het huwelijk niet meer goed. Er ontstaan steeds meer spanningen. Relatietherapie helpt niet. U besluit te gaan scheiden.

Omdat u langer dan een jaar in Nederland woont, mag de Nederlandse rechter een verzoek tot echtscheiding in behandeling nemen. De Nederlandse rechter zal dan bepalen welk recht van toepassing is op het huwelijksvermogen.

Met ingang van 29 januari 2019 is de Europese huwelijksvermogensrechtverordening in werking getreden. Op grond van die verordening is Nederlands recht van toepassing op het huwelijksvermogen. Dat betekent in het voorbeeld dat u in gemeenschap van goederen bent getrouwd.

Voor wie geldt de Europese huwelijksvermogensrechtverordening? 

De verordening is van toepassing als u:

1. woonachtig bent in een van de 18 lidstaten: België, Bulgarije, Cyprus, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Kroatie, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Slovenië, Spanje, Tsjechië en Zweden.

2. op of na 29 januari 2019 bent getrouwd of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan of na 29 januari een rechtskeuze uitbrengt voor het huwelijksvermogensrecht van een bepaald land.

Welke onderwerpen regelt de Europese huwelijksvermogensrechtverordening?

De verordening regelt een aantal zaken ten aanzien van het internationaal huwelijksvermogensrecht. De twee belangrijkste zaken behandel ik in dit artikel:

1. Het toepasselijke recht op het huwelijksvermogen;

2. Rechtskeuze die u kunt uitbrengen voor een bepaald rechtsstelsel.

Toepasselijk recht en rechtskeuze

De rechter bekijkt eerst of u een keuze hebt gemaakt voor een bepaald recht. Voorafgaand aan of tijdens het huwelijk kunt u een keuze maken voor het recht van een bepaald land. Die keuze kan alleen in een schriftelijke overeenkomst worden vastgelegd.

Als aanvullende vereisten gelden voor huwelijkse voorwaarden volgens het recht van het land waar beide echtgenoten bij het maken van de huwelijkse voorwaarden hun gewone verblijfplaats hebben, zijn deze vereisten van toepassing.

Hebt u geen rechtskeuze gemaakt, dan geldt het volgende:  

1. gemeenschappelijke woonplaats

Als geen rechtskeuze is gemaakt, dan wordt het toepasselijk recht bepaald aan de hand van het land waar de echtgenoten na het sluiten van het huwelijk zijn gaan wonen.

In dit geval zou Spaans recht dus van toepassing zijn op het huwelijksvermogen.

2. gemeenschappelijke nationaliteit

Als er (kort) na de huwelijksvoltrekking geen gemeenschappelijke woon- en verblijfplaats is, dan zal het recht van het land van de gemeenschappelijke nationaliteit van toepassing zijn.

3. land nauwste verbondenheid

Heeft u ook geen gemeenschappelijke nationaliteit, dan is het recht van toepassing van het land waar u beiden het nauwst mee bent verbonden.