Gezamenlijk gezag na erkenning

Gezamenlijk gezag na erkenning

Indien een kind geboren wordt tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap van partijen, dan wordt de andere ouder (niet zijnde de moeder uit wie het kind geboren wordt) automatisch juridisch ouder. Veel kinderen worden echter geboren buiten een huwelijk of geregistreerd partnerschap. 

De moeder uit wie het kind wordt geboren is vanaf de geboorte van het kind van rechtswege de juridische moeder van het kind. Daarnaast is zij vanaf de geboorte van rechtswege belast met het ouderlijk gezag. De moeder wordt slechts niet met het ouderlijk gezag belast in uitzonderingsgevallen. Denk hierbij aan de situatie waarin de moeder minderjarig is of onder curatele staat. 

Het juridisch ouderschap heeft verschillende juridische gevolgen. Allereerst geeft het juridisch ouderschap recht op omgang, informatie en consultatie.* Daarnaast heeft het juridisch ouderschap erfrechtelijke gevolgen. De juridisch ouder en het kind worden namelijk elkaars erfgenamen. De ouders(s) die belast is (zijn) met het ouderlijk gezag heeft (hebben) zowel het recht als de plicht om een kind op te voeden en te verzorgen. De gezaghebbend ouder(s) voeren het bewind over het vermogen van het kind en vertegenwoordigen het kind in en buiten rechte in burgerlijke handelingen. Dit betekent dat deze ouder(s) beslissingen maakt (maken) over belangrijke zaken, zoals schoolkeuze en medische behandelingen.

Wetswijziging per 1 januari 2023
Tot 1 januari 2023 diende de vader of duo-moeder van het kind over te gaan tot erkenning van het kind om het juridisch ouderschap te verkrijgen, waarna de moeder van het kind moest instemmen met het gezamenlijk ouderlijk gezag van de vader of duo-moeder. Indien de moeder van het kind niet wilde instemmen met het gezamenlijk ouderlijk gezag, dan kon de vader of duo-moeder een gerechtelijke procedure starten tot het verkrijgen van dit gezamenlijke gezag. 

Voor erkenningen die plaatsvinden op of na 1 januari 2023 is de wet gewijzigd. Vaders of duo-moeders die hun kind erkennen, worden automatisch belast met het gezamenlijk ouderlijk gezag over dit kind. Dit is slechts anders in een aantal uitzonderingsgevallen:
-    Indien een derde reeds de voogdij over het kind heeft; 
-    Indien ten tijde van de erkenning niemand het gezag ofwel de voogdij over het kind uitoefent (in dit geval is het aan de rechtbank om een oordeel te vellen over het (gezamenlijk) ouderlijk gezag); 
-    De moeder het gezamenlijk gezag al met iemand anders uitoefent; 
-    De vader of duo-moeder al eerder gezag over het kind heeft uitgeoefend.

De moeder oefent eveneens het eenhoofdig ouderlijk gezag uit over het kind indien de moeder en vader/duo-moeder verklaren dat zij hiervoor bewust hebben gekozen ofwel indien de vader of duo-moeder juridisch ouder is geworden via een gerechtelijke procedure tot verkrijging van vervangende toestemming tot erkenning van het kind. 

Heeft u vragen over kwesties die gerelateerd zijn aan het juridisch ouderschap, ouderlijk gezag of voogdij? Neem dan contact op met mr. E. (Esther) Poppe of mr. O. (Olga) Huisman via 0118 – 65 60 60, epoppe@avdw.nl of ohuisman@avdw.nl. Zij helpen u graag verder op weg met deskundig advies.  

* Een vader of duo-moeder wiens juridisch ouderschap niet is geregeld kan toch recht hebben op omgang met het kind of informatie over het kind. Dit recht op omgang en informatie kan ook worden gebaseerd op ‘family life’, als er een nauwe betrekking bestaat tussen het kind en de vader of duo-moeder.