Arbeidsrechtelijke wijzigingen 2023

AANKOMENDE WIJZIGINGEN

1. Stijging AOW-leeftijd

Waar de AOW-leeftijd vorig jaar naar 66 jaar en zeven maanden is gestegen, stijgt deze dit jaar naar 66 en tien maanden. In 2024 komt de AOW-leeftijd uiteindelijk op 67 jaar uit.  Voor de jaren 2025 tot en met 2027 is de AOW-leeftijd inmiddels ook vastgesteld op 67 jaar.

2. Verhoging maximum transitievergoeding

Ieder jaar vindt een indexering plaats van de maximale transitievergoeding. De maximale wettelijke transitievergoeding was in 2022 € 86.000,- bruto. Dit jaar bedraagt de maximale transitievergoeding € 89.000,- bruto of maximaal een jaarsalaris als het loon hoger is dan dat bedrag.

3. Verhoging wettelijk minimumloon

Het wettelijk minimumloon wordt elk half jaar aangepast. Per 1 januari 2023 is het wettelijk minimumloon voor 21 jaar en ouder bij een fulltime dienstverband vastgesteld op € 1.934,40 bruto per maand, € 446,40 per week en € 89,20 bruto per dag. Dit is een verhoging van 10,15% ten opzichte van 2022. Alle nieuwe minimumloonbedragen, waaronder de minimumjeugdlonen, kunt u raadplegen op de website van de Rijksoverheid.

4. Onbelaste thuiswerk- en reiskostenvergoeding

Vanaf 1 januari 2022 kan de werkgever de werknemer een onbelaste thuiswerkvergoeding van maximaal € 2,- per thuisgewerkte dag verstrekken. Deze thuiswerkvergoeding is per 1 januari 2023 verhoogd naar maximaal € 2,15 per thuisgewerkte dag. De reiskostenvergoeding wordt verhoogd van maximaal € 0,19 per gereisde kilometer naar € 0,21 per kilometer. Dit ziet zowel op werk-werkverkeer als op woon-werkverkeer.

De werkgever hoeft geen loonheffing te betalen over deze vergoedingen. Deze kan zowel op declaratiebasis als op basis van een vast patroon verstrekt worden. De werkgever kan per dag óf de thuiswerkkostenvergoeding óf de reiskostenvergoeding verstrekken, maar beiden kunnen niet op dezelfde dag door de werknemer worden ontvangen. 

5. Tegemoetkoming bij stoffengerelateerde beroepsziekten

De Regeling tegemoetkoming stoffengerelateerde beroepsziekten treedt op 1 januari 2023 in werking. Met die regeling ontstaat voor (ex-)werknemers en zzp’ers een korte en snelle route naar erkenning van hun beroepsziekte als gevolg van blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Zij (of hun nabestaanden) hebben – buiten de civielrechtelijke route om - met de nieuwe regeling recht op een eenmalige tegemoetkoming van maximaal € 22.839,- voor het jaar 2023 mits aan de gestelde voorwaarden is voldaan. De Nederlandse Staat betaalt dit bedrag uit. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld allergisch beroepsastma, de ‘schilderziekte’ CSE en longkanker door asbest. Opgemerkt wordt dat ook nadat de tegemoetkoming is ontvangen, de werkgever in het geval van aansprakelijkheid verplicht is een schadevergoeding te betalen.

MOGELIJK TOEKOMSTIGE WIJZIGINGEN EN ONTWIKKELINGEN

1. Verplichting bijhouden CO2-uitstoot werknemers

Grote werkgevers (werkgevers met 100 medewerkers of meer) moeten – waarschijnlijk – per 1 juli 2023 gaan bijhouden hoeveel CO2 hun werknemers uitstoten. De verplichting zal alleen gelden voor werknemers die maandelijks ten minste 20 uur aan werk verrichten. Dit dient de werkgever vervolgens op anonieme basis te rapporteren aan de overheid. Op 2 oktober 2022 heeft de staatssecretaris antwoorden gegeven op het ontwerpbesluit tot wijziging van het Besluit activiteiten leefomgeving en het Omgevingsbesluit. Zie op de website van de Rijksoverheid het bestand met de antwoorden.

2. Wet werken waar je wilt

In 2023 wordt deze wet verder behandeld. Het voorstel is reeds aangenomen door de Tweede Kamer en ligt nu nog bij de Eerste Kamer. De wet voorziet niet in een onvoorwaardelijk recht op werken waar je wilt, maar versterkt dit recht voor de werknemer wel. Zo voert de wet een expliciete redelijkheids- en billijkheidstoets in, waarbij de belangen van zowel werkgever als werknemer worden betrokken. De hoofdregel zal zijn dat de werkgever in beginsel verplicht is om het verzoek van de werknemer in te willigen, althans voor zover het verzoek van de werknemer tot aanpassing van de arbeidsplaats het woonadres van de werknemer betreft. De werkgever hoeft dus niet in te gaan op verzoeken van de werknemer om te kunnen werken vanaf een (al dan niet vast) vakantieadres.

3. Wet toekomst pensioenen

Deze wet is op 22 december 2022 aangenomen door de Tweede Kamer en wordt op dit moment behandeld door de Eerste Kamer. Met deze wet treedt een ander systeem in werking dan hoe we dat tot nu toe gewend waren. Met de nieuwe wet bouwt een ieder pensioen op via een premieregeling. Meer informatie is hier te vinden.

4. Internetconsultatie conceptwetsvoorstel werken met en als zelfstandigen

Richting de zomer van 2023 beoogt het kabinet een conceptwetsvoorstel voor internetconsultatie gereed te hebben inzake werken met en als zelfstandige(n). Dit volgt uit een voortgangsbrief van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het conceptwetsvoorstel zal zich richten op drie hoofdlijnen, die allen als overkoepelend doel hebben om toekomstbestendige regels te introduceren voor het werken als en met zelfstandige(n). Hierin zal bijvoorbeeld worden verduidelijkt wanneer gewerkt wordt als werknemer dan wel als zelfstandige buiten dienstbetrekking en er wordt ondersteuning geboden aan werkenden om hun rechtspositie op te eisen.

CONCLUDEREND

Het arbeidsrecht blijft ook in 2023 in beweging. Niet alleen zijn er wetswijzigingen die in 2023 ingaan, ook worden interessante wetsvoorstellen verwacht die mogelijk in 2024 of zelfs pas in 2025 in werking zullen treden. Daarnaast worden nog interessante uitspraken van rechters verwacht in 2023. Denk daarbij aan de ‘Deliveroo’-uitspraak of aan uitspraken over problematiek voortvloeiend uit de Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden, die op 1 augustus 2022 inwerking is getreden. We houden u daarvan zeker op de hoogte.