Naast de legitieme portie kent de wet ook aan bepaalde nabestaanden andere erfrechtelijke aanspraken toe. Deze aanspraken vormen een uitzondering op de zogenoemde testeervrijheid van de erflater. Dat wil zeggen dat de erflater in zijn testament niet zomaar kan afwijken van deze erfrechtelijke aanspraken. Deze zogenoemde andere wettelijke rechten voorzien in een verzorgingsbehoefte van bepaalde nabestaanden van de erflater zoals zijn echtgenoot en zijn kinderen.
Voortgezet gebruik woning
De echtgenoot (of geregistreerd partner) van de erflater én degene met wie de erflater een duurzame gemeenschappelijke huishouding voerde is bevoegd om de woning voor een periode van zes maanden voort te zetten. Ook mag deze persoon voor dezelfde periode de inboedel blijven gebruiken. Het gaat hierbij om de woning en de inboedel die behoren tot de huwelijksgemeenschap en / of de nalatenschap van de erflater. Voor het geval sprake is van een huurwoning gelden weer andere regels.
Vruchtgebruik op de woning en inboedel en andere goederen
Op het moment dat de echtgenoot (of geregistreerd partner) van de erflater in het testament van de erflater niet / niet enig rechthebbende is op de tot de nalatenschap behorende woning, zijn de erfgenamen verplicht om ten behoeve van deze echtgenoot een recht van vruchtgebruik op de woning én de inboedel te vestigen, voor zover de echtgenoot dit van hen verlangt.
Som ineens
Kinderen van de erflater kunnen na het overlijden van de erflater in bepaalde gevallen aanspraak maken op een zogenoemde “som ineens”. Onder het kind kan ook worden verstaan een kind dat niet in familierechtelijke betrekking staat tot de erflater, bijvoorbeeld als de erflater slechts “de verwekker” is geweest. Een som ineens betreft een uitkering in geld voor onder andere:
- de verzorging en opvoeding van het kind tot het bereiken van de leeftijd van achttien jaren;
- het levensonderhoud en de studie van het kind tot het bereiken van de leeftijd van eenentwintig jaren;
- de situatie waarbij een kind, stiefkind, pleegkind, behuwdkind of kleinkind van de erflater in het huishouden van de erflater en / of in het door de erflater uitgeoefende beroep of bedrijf (gedurende zijn meerderjarigheid) arbeid heeft verricht zonder passende beloning.
Overdracht van de onderneming van erflater
Een kind, stiefkind en / of de echtgenoot van de erflater kan recht hebben op de overdracht van bepaalde goederen die dienstbaar zijn aan het beroep of bedrijf van de erflater tegen een redelijke prijs.
Dat geldt ook voor aandelen in een naamloze en / of besloten vennootschap waarin de erflater bestuurder was en hij alleen of met zijn medebestuurders de meerderheid van de aandelen hield. Het (stief)kind of de echtgenoot van de erflater ten tijde van het overlijden bestuurder van de vennootschap is, dan wel de positie van de erflater voortzet. Let hierbij wel op andersluidende statutaire bepalingen.
Let op de termijnen!
Er gelden diverse verschillende termijnen om aanspraak te maken op bovengenoemde wettelijke termijnen. Maakt u niet tijdig aanspraak op deze wettelijke rechten en / of stelt u niet tijdig een “rechtsvordering” in, dan kan het zijn dat deze aanspraken komen te vervallen. De kortste termijn die van toepassing is voor de wettelijke rechten is zes maanden. De termijnen kunnen echter ook worden verkort. Laat u dus tijdig informeren door een van onze erfrechtadvocaten.
Specialisten Andere wettelijke rechten
C. (Charles) Gelijn
Advocaat
G.W.J. (Guido) van Dijke
Advocaat | Partner